O zadužbini
"Činim to – zapisuje u testamentu pesnikova udovica - na način kako bi to učinio i moj Miloš, s kojim sam u braku provela punih 57 godina, deleći s njim kako radosti njegove slave tako isto i gorčinu njegova stradanja. Za mene život još ima smisla i značaja samo ukoliko bih još i sama mogla doprineti da se sačuva trajna uspomena na tu retku i izuzetnu ličnost čije je delo ušlo u same vrhove srpske književnosti". Testamentom je određeno da će Fondom, odnosno Zadužbinom, upravljati Upravni odbor. Prva tri člana Upravnog odbora odredila je sama Vidosava Crnjanski: Nikolu Miloševića, profesora književnosti Univerziteta u Beogradu, Borislava Mihajlovića Mihiza, književnika i Veljka Kovačevića, advokata. Njima su se potom pridružili još Boško Petrović, Miloš Stambolić, Vladimir Stojšin i Milorad Đurić. Ovih sedam imena činila su prvi Upravni odbor Zadužbine, koji je za svog predsednika, 7. juna 1980. godine, izabrao Nikolu Miloševića, koji je tu dužnost obavljao tokom čitavog života. Ove nagrade dodeljuju se od 1981, svake druge godine. Do danas je dodeljeno 45 "Nagrada Miloša Crnjanskog" i dve nagrade "Stražilovo". Među dobitnicima "Nagrade Miloša Crnjanskog" ima značajnih imena naše savremene književnosti, kao što su: Borislav Pekić, Borislav Mihajlović Mihiz, Radoslav Petković, Milosav Tešić, Dušan Kovačević, Dejan Medaković, Miroslav Popović, Judita Šalgo, Aleksandar Gatalica, Gordana Ćirjanić, Miloš Komadina i drugi, a nagradu "Stražilovo" dobili su samo Milo Lompar i Gordana Janjušević. Godine 1990. Zadužbina Miloša Crnjanskog počinje i sa svojom izdavačkom delatnošću. Te godine, o tristagodišnjici Velike seobe Srba, 1690-1990, objavljuje se jubilarno izdanje, u jednom tomu, Seoba i Druge knjige Seoba. Počev od 1993. godine (o stogodišnjici rođenja Miloša Crnjanskog), Zadužbina je počela da ostvaruje svoj najveći projekt – priređivanje i objavljivanje celokupnih dela Miloša Crnjanskog, pod naslovom Dela Miloša Crnjanskog, a po principima kritičkog izdanja. Dosad je objavljeno 10 tomova (Lirika, Kod Hiperborejaca, Seobe, Druga knjiga Seoba, Putopisi, 1-2, Pripovedna proza, Knjiga o Mikelanđelu i Eseji i članci, 1-2), a može ih biti još toliko. Ovaj projekat vodio je Uređivački odbor, sa Živoradom Stojkovićem kao odgovornim urednikom i članovima: Nikolom Bertolinom, Đorđijem Vukovićem, Dušanom Ivanićem, Nikolom Miloševićem, Novicom Petkovićem i Boškom Petrovićem. Zadužbina Miloša Crnjanskog izdala je i tri zbornika Serbia i komentari (1988/89, 1990/91. i 1993/95) . Prostorije Zadužbine nalaze se u Dečanskoj 8.
Zadužbina Miloša Crnjanskog zvanično je osnovana 7. juna 1980. godine, na Osnivačkoj sednici Upravnog odbora, sredstvima koja je za tu svrhu zaveštala Vidosava Crnjanski (1894-1978), udova Miloša Crnjanskog. Zato pravo rođenje Zadužbine i vezujemo za malo stariji datum – za 6. juli 1978. Tog dana je gospođa Crnjanski, predosećajući svoj bliski kraj i da će poći u susret preminulom suprugu Milošu (1893-1977), u svome stanu, u Beogradu, Maršala Tolbuhina 81, sačinila testament i njime zaveštala Fond buduće Zadužbine.
Osnovni ciljevi Zadužbine su, kako je to i u testamentu gospođe Crnjanski naznačeno, da trajno čuva uspomenu na Miloša Crnjanskog, da brine o objavljivanju njegovih dela u zemlji i inostranstvu, kao i da podstiče domaće književno stvaralaštvo, dodeljujući "Nagradu Miloša Crnjanskog" - domaćem piscu za najbolju prvu knjigu iz svih oblasti u kojima se ogledao i sam Crnjanski (roman, pripovetka, poezija, drama, esej, putopis, memoaristika), kao i nagradu "Stražilovo" - za najbolji studentski rad o delu Miloša Crnjanskog.
